Rõ ràng tiếng Anh không dễ nhưng chúng ta vẫn nghĩ, dù chúng ta có một lợi thế vô cùng lớn so với các nước như tàu, Hàn, Nhật,… là nước mình dùng hệ ký tự la tinh, không tượng hình như mấy nước kia. Điều đó làm cho tiếng Anh trở nên gần gũi và “thân thiện” biết bao nhiêu. Tuy nhiên, dù có lợi thế là như vậy nhưng việc tiếp cận nó lại không hề đơn giản, vì chúng ta không có môi trường để luyện tập thực hành. Chưa kể 1 điều mà bạn cần tuyệt đối ghi nhớ là việc phát âm tiếng Anh nó không hề có 1 quy tắc nào cả, nhấn âm 1 hay âm 2 đã là nghĩa khác rồi, chưa kể nhìn cái từ có vẽ dễ đọc nhưng nó lại đọc theo kiểu mà mình chưa bao giờ nghĩ tới. Hôm nay Sharenha! sẽ đưa ra cho bạn 10 chiến lược học phát âm tiếng Anh, nhất là với mấy bạn mới bắt đầu học tiếng Anh hay những bạn muốn quay lại quy chuẩn từ đầu, cùng xem như thế nào nhé.
Mục lục
- Trước tiên cần biết Tại Sao Bạn Nên Luyện Phát Âm Tiếng Anh?
- 1. Lựa chọn Accent mà bạn muốn mình sẽ nói như vậy
- 2. Tập trung vào những từ mà gây khó khăn cho bạn và tìm mọi cách khắc phục nó cho bằng được
- 3. Hãy đọc to và Ghi âm lại
- 4. Nghe nhạc có lời
- 5. Đăng ký các trang web tiếng Anh, Podcast và các kênh Youtube
- 6. Vượt qua nổi ngại ngùng để thực hành nói tiếng Anh bất cứ khi nào có thể
- 7. Xem các bản tin hàng ngày
- 8. Hãy quên tất cả những gì bạn biết về các quy tắc phát âm
- 9. Từ điển luôn bên mình
- 10. Slow is smooth – Smooth is fast
Trước tiên cần biết Tại Sao Bạn Nên Luyện Phát Âm Tiếng Anh?
Các lý do để luyện phát âm rất nhiều và quan trọng:
- Cải thiện khả năng phát âm của bạn giúp ích cho việc đọc, viết và giao tiếp
- Hiểu rõ hơn về cách phát âm dẫn đến ít nhầm lẫn hơn, đặc biệt là trong các cuộc trò chuyện
- Có 1 mối quan hệ mật thiết giữa phát âm tốt và nghe tốt, tin mình đi khi bạn phát âm chuẩn đúng thì lúc bạn nghe sẽ rất là vào tai luôn
- Quan trọng nhất, đó là một dấu hiệu của sự tiến bộ và nó giúp bạn cảm thấy thoải mái và tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh
Làm chủ phát âm tiếng Anh có thể là mục tiêu, nhưng điều đó không có nghĩa là chỉ có một cách để đạt được nó. Cũng như mọi thứ khác trong cuộc sống, mỗi người đều có cách riêng để hoàn thành mục tiêu của mình. Bất kể nhu cầu và mong muốn của bạn như thế nào, những chiến lược này hy vọng sẽ giúp bạn đạt được điều đó.

1. Lựa chọn Accent mà bạn muốn mình sẽ nói như vậy
Có lẽ nhiều bạn băn khoăn nên bắt đầu học tiếng Anh với giọng Anh Anh hay Anh Mỹ (ít ai chọn giọng Anh Úc trừ khi môi trường hay có người thân bên Úc thôi nhỉ), giọng Anh thì trông có vẻ quý tộc, nói cái gì rõ cái đó, phong cách hoàng gia nghiêm túc. Giọng Mỹ thì bình dân học vụ hơn, cũng dễ hiểu Mỹ là hợp chủng quốc, rất nhiều sắc tộc nhập cư vào nên có rất nhiều bản sắc giọng ở trỏng. Tuy nhiên có thể thấy cách nói của Mỹ thì thời thượng và hiện đại hơn, hay cắt xén từ để sao khi nói thì nói cho nhanh nhưng người nghe vẫn hiểu.
Vấn đề ở đây là IELTS là 1 kỳ thi học thuật (đa phần các bạn thi Academic cho mục tiêu du học), và các tài liệu listening của IELTS chủ yếu có giọng Anh Anh. Có thể đó là lý do để bạn chọn luyện nghe và nói giọng Anh ngay từ đầu. Một số bạn thì có cái nhìn xa hơn, là sẽ sống ở những nơi mà giọng Anh Mỹ chuộng hơn, nghe ko bị trịnh trọng nhiều lúc thành kỳ dị quá khi sinh sống ở nước người ta, và mấy bạn đó cũng biết là khi thi IELTS thì phát âm quan trọng hơn accent mà.
Bạn hãy chọn giọng theo sở thích, bạn cứ thử nghe các video nói giọng Anh và video nói giọng Mỹ, để xem mình thật sự muốn khi mình nói âm thanh phát ra nó sẽ như thế nào. Rồi từ đó hãy chọn nguồn nghe thích hợp, cũng đừng lăn tăn quá là khi đi thi có ảnh hưởng gì không. Mình xin trả lời lại lần nữa là KHÔNG nhe, phần speaking thì không nói, chắc chắn nó sẽ không ảnh hưởng đến điểm của bạn. Còn phần Listening thì chỉ cần bạn phát âm chuẩn, chính xác thì bảo đảm dù giọng gì bạn cũng sẽ nghe vào tai thôi (vì người nói trong các records dù accent gì thì họ cũng phải phát âm chuẩn mà).
2. Tập trung vào những từ mà gây khó khăn cho bạn và tìm mọi cách khắc phục nó cho bằng được
Chắc chắn trong quá trình học sẽ xuất hiện vô vàn từ mà khiến bạn không thể nào phát âm chuẩn được. Bất cứ khi nào bạn va phải một bức tường và không biết cách phát âm một từ kỳ lạ, chỉ cần dừng lại, nghỉ ngơi và chú ý đến các đặc điểm của từ đó. Các tính chất bao gồm chính tả, âm tiết và ý nghĩa của nó. Hãy cố gắng sử dụng nhiều công cụ từ điển để lắng nghe với nhiều mức tốc độ khác nhau, theo nhiều giới tính khác nhau và accent khác nhau, để từ từ ghi nhớ âm thanh quen thuộc. Và hãy sử dụng các công cụ nhận dạng giọng nói để test thử xem mình nói nó có nhận ra không.
Ví dụ như từ “Tháng 2” – February chẳng hạn, nếu nghe kỹ bạn sẽ nhận ra là người Mỹ sẽ bỏ âm r đầu tiên đi, không tin bạn có thể lên google dịch nghe nó đọc thử. Mỗi từ đều có cách phát âm của riêng nó, chỉ cần bạn luyện tập đủ thì tự khắc nó sẽ in sâu vào tâm trí của bạn. Khi gặp từ lạ hãy tra từ điển và lắng nghe, vì tiếng Anh rất quái chiêu, nhìn từ nó vậy nhưng nhiều khi nó viết 1 đằng nó đọc 1 nẻo, vậy nên bạn không được chủ quan nghĩ rằng đã biết cách đọc rồi nhé.
Bạn có thể dùng app Elsa Speak để luyện tập phát âm nhe, nó cực hay ở chỗ cho bạn biết trong 1 từ thì bạn vừa phát âm sai chỗ nào, đạt được bao nhiêu % đúng nữa. Hình như nó dùng trí tuệ nhân tạo để tạo ra nhiều chức năng nhận dạng cũng như hỗ trợ riêng cho chính cá nhân của bạn vậy đó.
3. Hãy đọc to và Ghi âm lại
Mình có thể khẳng định đối với việc luyện phát âm tiếng Anh, cách tốt nhất là bạn nên ghi âm lại khi mình đọc và phải nói to và rõ ràng, tạo cho mình một nguồn tham khảo để xem mình có tiến bộ hay không từ lúc bắt đầu tới lúc nhuần nhuyễn từ đó.
Một khi bạn vượt qua được âm thanh của chính giọng nói của mình (Hầu hết chúng ta đều không thích cách chúng ta phát âm khi ghi âm, nghe nó cứ sao sao ấy nhỉ, vì theo nghiên cứu thì hướng âm thanh mình nói 1 là nó hướng ra phía trước, 2 là mình nghe từ vòm họng, 3 là nó đã quá quen với mình, nên đôi khi mình ghi âm rồi nghe lại thấy giọng ai mà lạ vậy :))), bạn sẽ thấy mình đạt được những bước tiến lớn hơn so với những gì bạn làm. Khi bạn ghi lại bản thân nói tiếng Anh trong vài tháng hoặc nhiều năm trong tương lai, bạn sẽ thực sự nghe thấy mình đã cải thiện được bao nhiêu so với những ngày đầu. Và quan trọng khi bạn ý thức là bạn đang ghi âm lại bạn sẽ cố gắng phát âm chuẩn nhất có thể, điều đó hoàn toàn tốt trong việc học speaking.
4. Nghe nhạc có lời
Ý mình là khi bạn nghe nhạc nước ngoài, nghe bài nào mà mình vô cùng thích đó. Thay vì ngân nga những câu chẳng đâu vào đâu, bạn nên mở lyric của bài đó lên và … học thuộc. Việc học lời để hát rõ ràng là sẽ có cảm hứng hơn rất nhiều so với việc mở 1 bài reading lên học…trời chắc chết. Bạn có để ý có những bài hát mà dù ko cố ý nhớ nhưng khi giai điệu nó vang lên bạn có thể hát theo từ đầu đến cuối không sai một chữ (VNese Songs), bạn không để ý đó là bạn đã repeat rất nhiều lần khi hát theo trước đó, cộng với giai điệu chính là 1 yếu tố gợi nhớ ký ức nó làm bạn có 1 cái gì đó thúc đẩy và mở đường cho trí nhớ của bạn.
Mình cũng cho bạn một trang nghe nhạc luyện tiếng Anh cực đỉnh, vừa nghe nhạc vừa chơi game luôn đấy, cực kỳ xịn xò. Đây là trang lyricstraining.com nha
Cùng với đó khi bạn đã thuộc lời bài thì lúc mình hát theo ca sĩ, chính ca sĩ đó sẽ “gò” bạn phát âm đúng luôn, thiệt là vi diệu :))
…Nhưng đừng chọn mấy bài rap kiểu của Eminem nhé, hát theo chắc đứt hơi, nhạc ballad, country nhẹ nhàng thôi.
5. Đăng ký các trang web tiếng Anh, Podcast và các kênh Youtube
Nếu bạn không có môi trường thì hãy tạo ra nó. Hãy nhúng mình vào tiếng Anh để lúc nào trong suy nghĩ của mình cũng có thấp thoáng đâu đó tiếng Anh, từ vựng, câu cú và cả cách đọc của chúng.
Hãy biến những thời gian giải trí, thời gian lướt Internet thành thời gian có ích cho mình. Bạn còn trẻ sau này Lifestyle của bạn như thế nào phụ thuộc rất lớn vào những cố gắng ngày hôm nay của bạn. “Nỗi đau” nào cũng chỉ là tạm thời, và đoạn đường nào trãi bước trên hoa hồng… quá nhiều triết lý cũng chỉ để nói thời gian bạn đang đọc cái này là lúc bạn quan tâm đến việc học của mình thì hãy cố gắng hết mức có thể trong giai đoạn ngắn ngũi này nhé.
Bạn cũng có thể dùng các trang web xem phim song ngữ, nổi tiếng nhất và nhiều phim nhất có thể kể đến là studyphim.vn, nó có cả những bộ phim phải nói là kinh điển trong việc học như Friends hay How I met your mother,… và cả những phim chiếu rạp mới nữa. Điểm hay của nó là bạn có thể xem với vừa phụ đề tiếng Anh và tiếng Việt trên cùng 1 màn hình, có các chức năng điều chỉnh thời gian, tốc độ, có cả bảng lời thoại để bạn click vào câu nào thì đoạn có câu đó sẽ được lặp lại để bạn nghe rõ cách diễn viên nói hơn. Có rất nhiều chức năng để bạn học tiếng Anh đúng nghĩa luôn.
Mà giá nó hơi khoai với HS SV chúng ta, tới 300k/năm. Mình sẽ chỉ cách các bạn có được 2 năm tài khoản Premium và có được phần mềm Elsa Speak để luyện phát âm, Elsa Speak thì cả thầy Đặng Trần Tùng cũng suggests thì ổn áp rồi. Bạn có thể truy cập vào đây để tìm hiểu kỹ hơn về chương trình tặng 2 năm studyphim này nhe (https://sharenha.com/quatang).
6. Vượt qua nổi ngại ngùng để thực hành nói tiếng Anh bất cứ khi nào có thể
Cách tốt nhất để nói tiếng Anh như người bản xứ là thực sự nói chuyện với một người bản xứ. Bất cứ khi nào bạn ở trong lớp hoặc đi dạo trong công viên, hãy đảm bảo rằng bạn chỉ nói tiếng Anh.
Nếu bạn không biết bất kỳ người bản ngữ nào sống gần bạn, đừng để điều đó cản trở sự tiến bộ của bạn. Như sharenha đã đề cập trước đó, có rất nhiều diễn đàn lớn và các trang web khác cho phép những người học ngôn ngữ kết nối và dạy lẫn nhau.
Dạo gần đây mình có thấy trên tiktok có nhiều bạn giới thiệu một trang web cho phép mình kết nối vào 1 lớp học qua nền tảng zoom, ở đó mọi người bật cam cùng học cùng trao đổi. Hãy mạnh dạn tìm kiếm và tham gia các group như thế, nếu bạn tự ti về ngoại hình thì online là 1 giải pháp hoàn hảo để bạn có thể speak out!
7. Xem các bản tin hàng ngày
Mặc dù bạn có thể không thích xem tin tức mọi lúc, nhưng bạn có thể sử dụng nó như một công cụ tuyệt vời để nắm vững cách phát âm của mình. Các phát thanh viên có xu hướng nói chậm và rõ ràng để truyền tải thông điệp của họ. Nếu có phụ đề, điều này làm cho mọi thứ trở nên tuyệt vời hơn. Xem tin tức giúp đưa các từ tiếng Anh vào ngữ cảnh thông thường của chúng và cho phép bạn nghe thấy chúng giống như thế nào trong cuộc sống thực. Ngoài ra, các chương trình tin tức sử dụng nhiều hình ảnh và video để giúp thông điệp của họ mạnh mẽ hơn, điều này sẽ giúp bạn dễ hiểu hơn.
Một trang web tốt để sử dụng sẽ là BBC (tiếng Anh Anh) hoặc CNN (tiếng Anh Mỹ).
8. Hãy quên tất cả những gì bạn biết về các quy tắc phát âm
Trong quá trình học phổ thông hay các cấp dưới, có thể các thầy cô đã cho bạn những tips để đọc 1 từ nào đó cho đúng, thì thật ra chỉ là để đối phó tạm thời và giúp bạn tự tin hơn, xem việc học tiếng Anh cũng dễ dàng hơn thôi. Nhưng một lần nữa mình phải nói là, thiệt sự hổng có quy tắc nào dành cho phát âm các từ trong tiếng Anh hết, hãy như những đứa bé khi học nói (lúc mà tụi nó chưa biết đọc, viết gì hết) thì chúng phải trải qua cả một thời gian dài lắng nghe, tới tận năm 1 tuổi chúng mới bắt đầu ê a những từ đơn giản bằng cách COPY Y HỆT những gì mọi người xung quanh nói.
Tới năm 4,5 tuổi chúng đã có thể giao tiếp ngon lành rồi. Rõ ràng là tụi nhỏ đâu biết bất cứ quy tắc nào ngoài việc LẮNG NGHE và COPY y hệt âm thanh mà chúng nghe, ban đầu nói gần gần đúng sau nghe nhiều được ba mẹ chỉnh lại thì bé nó đã phát âm chuẩn từ đó rồi.
Chúng ta học cũng vậy thôi, hãy lắng nghe và copy, gặp từ lạ đừng bao giờ đoán cách đọc của chúng mà hãy tra từ điển nhé.
9. Từ điển luôn bên mình
Không như ngày xưa phải xách quyển từ điển dày cộm bên mình, giờ đây chúng ta có cả đống app trên điện thoại mà phải không. Như mục 8 mình có nói, hãy luôn sử dụng từ điển, ở giai đoạn đầu của việc học bạn phải sử dụng nhiều đấy, đừng lo ngại nó làm chậm nhịp sống của mình khi cứ phải dừng lại, chịu khó đi nhé, không uổng phí công sức bạn đâu.
10. Slow is smooth – Smooth is fast
Thật dễ dàng để trở nên hào hứng và bắt đầu nói một cách nhanh chóng sau khi bạn học cách phát âm một từ, nhưng điều tốt nhất cần làm là hãy kiên nhẫn và tiếp tục luyện tập từ đó một cách từ từ cho đến khi bạn có thể nói nó một cách hoàn hảo. Mọi người (bản xứ) hiểu điều này, bạn có cười nhạo khi anh bạn Tây của mình phát âm tiếng Việt bị sai không hay cố gắng lắng nghe để hiểu ý anh ấy, vì vậy đừng lo lắng về việc nghe có vẻ buồn cười hoặc nói quá chậm. Học ngoại ngữ là cả một hành trình và không chỉ là đích đến, vì vậy hãy dành thời gian và tận hưởng chuyến đi này nhé!