Xuất khẩu lao động ở Canada hay các nước phát triển khác luôn là một con đường được vẽ ra tràn ngập màu hồng mà bạn không thể biết dưới lớp màu hồng đó có những gam màu gì khác, Canada không có xuất khẩu lao động, nói chính xác là họ không dùng thuật ngữ đó như Nhật, Hàn, Đài Loan,… mà nó là một số chương trình làm việc và cao hơn là định cư, nhưng không đơn giản như những nước khác, nhất là nếu bạn có ý định định cư thì phải chọn đúng chương trình thích hợp, và yêu cầu của nó cũng sẽ khá là cao. Ban đầu, mình dự định chuyển thể sang dạng vlog, nhưng nội dung khá nhiều và mình cũng muốn phân tích kĩ nhất cho các cô chú anh chị tại Việt Nam, nên mình quyết định viết thành dạng bài viết. Nội dung khá dài, nhưng mình tin là sẽ giúp được rất nhiều người ở Vn tránh được những rủi ro khi có ý định tham gia các chương trình xuất khẩu lao động ở Canada như thế này. Nếu mọi người thấy có ích thì chia sẻ cho các bạn bè và người thân tại Vn. Sự chia sẻ của mọi người biết đâu sẽ cứu được một cuộc đời, một gia đình nào đó trong tương lai.
Khoảng vài tuần trước, có một đối tượng inbox vào facebook cá nhân của mình. Vì đây là facebook mình dành cho mục đích công việc và thường là để trả lời các câu hỏi của phụ huynh và học sinh, nên mình mặc định người này nhờ mình hỗ trợ thông tin
Nhưng càng nói chuyện thì mình càng cảm thấy khá lạ vì có vẻ anh ấy đang ủng hộ chương trình này nhiều hơn là cần thông tin từ mình. Chính vì thế mình vội kéo lên câu hỏi đầu tiên để coi lại thì phát hiện anh ấy hỏi mình có muốn đi lao động theo chương trình này không?
Từ đây có thể suy ra
- Anh này không hề đọc thông tin profile của mình
- Anh này inbox cho rất nhiều người để mồi chài
Tới đây thì đáng lí mình chỉ cần nhẹ nhàng block anh ấy thôi, nhưng nghĩ đây cũng là dịp hay để mình xem các đầu nậu môi giới tại Vn làm ăn kiểu gì, nên mình tiếp tục tát nước theo mưa, hỏi thêm về thông tin chương trình này và kết quả như hình screenshots.
Trước khi phân tích thì mình nói trước để tránh các bạn agents trong mảng này đỡ tổn thương.
Đầu tiên là các chương trình tuyển dụng lao động này có và hoàn toàn hợp pháp tại Canada. Trên trang LSQ Canada tại Việt Nam cũng có đề cập và có tổ chức hội thảo trực tuyến để giải thích các vấn đề liên quan mà mình có chia sẻ link trong group trước đây để mọi người theo dõi. Nên các cty nào làm ăn đàng hoàng thì cứ bình thản mà sống nhé.
Đây là một chủ đề rất nhạy cảm và đụng chạm nhiều người. Tuy nhiên, sở dĩ mình quyết định vẫn làm các chủ đề này vì trước tiên, phương châm của mình là phải mang lại giá trị cho người đọc. Thứ hai là mình tin rằng, những thành viên trong group của chúng ta là những người có trình độ và có khả năng nhận thức vấn đề đúng sai. Cuối cùng, mình không có thời gian và không có nhu cầu tranh luận, nên mình sẽ nhẹ nhàng block bất kì comment nào không mang tính xây dựng.
Bây giờ thì mổ xẻ đầu tiên ở khía cạnh nội dung của quảng cáo này
Đầu tiên nhìn vào quảng cáo này chứa nhiều thông tin không chính xác. Điều này chắc chắn sẽ gây hiểu lầm và ảnh hưởng rất lớn đến quyết định của mọi người. Một điều mọi người cần phải hiểu là các quảng cáo này đa phần nhắm vào tệp khách hàng là những cô chú, anh chị và các bạn không có nhiều điều kiện và cơ hội để tiếp cận thông tin về các chính sách và cuộc sống tại Canada có thể vì các yếu tố như địa lý, độ tuổi, ngành nghề, điều kiện kinh tế và trình độ học vấn.
Lương cơ bản khi xuất khẩu lao động ở Canada?
Đập vào mắt của mình đầu tiên là mức lương CB, mình hiểu là lương cơ bản là 3500$
Nếu chỉ tâp trung vào số tiền này thì chắc chắn rất nhiều người sẽ bị choáng và bị dắt mũi. Hơn 60 triệu/tháng thì quả là mức thu nhập đáng mơ ước tại Vn và đặc biệt hơn khi đối tượng họ đang nhắm đến là những người thuộc nhóm thu nhập thấp.
Tỉ giá sử dụng là 1CAD = 18,000 VND
Mọi người chú ý vì đây là mức LƯƠNG CƠ BẢN nghĩa là lương tối thiểu bạn sẽ được nhận nếu như bạn làm việc đủ số giờ tiêu chuẩn, không phân biệt bạn là người mới hay già trẻ lớn bé gì hết.
Tuy nhiên, khi mọi người nhìn xuống bên dưới sẽ thấy điều kiện làm việc là 9 tiếng/ngày và 5 ngày/tuần. Thử làm một phép toán đơn giản là 45tiếng/tuần và nhân với 4 tuần, chúng ta sẽ có khoảng 180 tiếng/tháng.
Như vậy bạn được trả bao nhiêu tiền/tiếng để có số tiền 3500$ này?
Bạn lấy 3500/180 thì sẽ được 19,44$/giờ
Dạ xin thưa, số tiền đó còn cao hơn tiền lương của các bạn supervisor hay tương đương store manager của một số cửa hàng như Jollibee hay milktea nữa. Đến đây thì bạn đã thấy sự vô lý chưa?
Mình cũng làm thêm một bước là search mức lương của công việc ngày trên thị trường lao động Canada. Cụ thể là ở trang indeed.ca cho các công việc như thu hoạch và farmer, thì cũng đưa lại kết quả mức lương từ 14$/giờ – 16.5$ giờ.
Như vậy mức lương cơ bản này hoàn toàn không đúng.
Khi được mình chất vấn là lương không đúng, đối tượng liền nói lương chỉ 14$/giờ còn để đạt được số tiền đó thì phải làm thêm thứ 7 và chủ nhật, nghĩa là làm 7 ngày/tuần. Đây là dấu hiệu của sự lươn lẹo.
Chúng ta lại học làm toán tiếp nhé.
3500$ chia cho 14$/giờ = 250 giờ
7 ngày x 9 tiếng x 4 tuần = 252 giờ
Như vậy, gần như chúng ta chi có cắm mặt đi làm suốt 2 năm đó, không có một ngày nào được ngơi nghỉ?
Chắc chắn, nhiều bạn sẽ nói
- Không sao, tôi chấp nhận chịu cực để có được số tiền đó, dù gì ở Vn cũng đâu thể kiếm được số tiền nhiêu như vậy?
Vậy thì mọi người cần biết thêm, đây là số tiền trước thuế. Ở Canada, bạn làm ít làm nhiều gì cũng phải đóng thuế cho chính phủ. Mỗi tỉnh bang có mức thuế khác nhau, nhưng mình lấy tượng trưng thuế của Ontario là tầm đâu đó 20% số thu nhập của chúng ta. Như vậy là một tháng, mọi người phải đóng 700$ tiền thuế và chỉ nhận lại 2800$, đây là điểu kiện lý tưởng nhất.
Nhiều cô chú sẽ nói
- Cũng không sao, 50 triệu cũng còn nhiều mà, đủ tiền sửa sang nhà cửa rồi mua cho xấp nhỏ ở nhà quần áo tinh tươm. Đâu tốn tiền ăn ở đâu, công ty hỗ trợ hết rùi, tui chịu được.
Khoan khoan cô chú ơi, chỗ này nè!!!
“Lao động được chủ hỗ trợ nhà ở và thực phẩm”
Đây là một thủ thuật quảng cáo và truyền thông làm người đọc rất dễ bị dính bẫy. “Hỗ trợ” không đồng nghĩa với “miễn phí” hay “tài trợ 100%”
Có thể họ sẽ hỗ trợ mọi người tìm nơi ăn, chốn ở. Cũng có thể họ xây dựng những phòng ốc rồi trợ giá tiền thuê và ăn uống cho mọi người. Bài học đầu tiên mọi người cần nhớ là
“Không có gì miễn phí ở Canada”
Mình tính theo chi phí thấp nhất thì mỗi tháng mọi người cũng phải chi ra khoảng 400$ cho tiền ăn ở. Điều kiện là ngủ chung với người khác và tiền chợ cũng chia với nhiều người. Đó là nếu mọi người không sử dụng điện thoại, không tốn chi phí di chuyển, không mua sắm bất cứ thứ gì và không bao giờ ăn ngoài.
Vậy chúng ta còn lại được 2400$ = 43tr2. Ít hơn ban đầu nhưng cũng còn nhiều chán đúng không ạ?
Lấy số tiền này nhân cho 24 tháng, tương đương thời gian 2 năm của giấy phép lao động mà cty hứa hẹn cho mọi người. Chúng ta sẽ có được khoảng 57,600$, hơn 1 tỷ, cũng ngon lành quá chứ!!!
Tuy nhiên, đó là trong điều kiện lý tưởng. Lý tưởng là như thế nào?
- Công việc lúc nào cũng có
- Sức khỏe của mọi người lúc nào cũng tốt và duy trì được liên tục 9 giờ/ngày
Sở dĩ mình đề cập về vấn đề công việc vì quảng cáo này là “TRỒNG DÂU TÂY Ở CANADA”. Nhiều người ở Vn sẽ nghĩ rằng thì Canada khí hậu lạnh, Đà Lạt trồng dâu quanh năm được thì Canada cũng vậy. Sai quá sai
Bản chất công việc của mọi người là “thu hoạch dâu tây” khi nó đã chín và cần người thu hoạch kịp đóng gói chuyển về các kho trữ rồi phân phối cho các bên tiêu thụ như siêu thị chẳng hạn, chứ không phải các việc gieo hạt, tưới tiêu, chăm bón. Vì với nền nông nghiệp tại Canada, thì các mảng đó máy móc sẽ đảm nhiệm tối đa. Có riêng khoảng thu hoạch thì cần con người để đảm bảo không bị hư hại hay bỏ sót nông sản.
Thêm vào đó, mình cũng đã thử search trên trang của Ontario, thì dù đã áp dụng nhiều biện pháp công nghệ, cũng chỉ kéo dài được vụ mùa dâu lâu hơn một tháng từ tháng 5 đến tháng 10 so với cách gieo trồng truyền thống trước đây là chỉ từ tháng 6-10. Như vậy mùa dâu chỉ khoảng 6 tháng tối đa
Câu hỏi đặt ra là, vậy hết mùa dâu rồi mọi người sẽ làm gì?
Lúc này, thanh niên lại tiếp tục lươn lẹo
- Canada trồng nhiều loại cây mà em
Xin thưa, dù có bao nhiêu loại cây thì nó cũng chỉ chia ra thành hai loại
- Trồng trong nhà, greenhouse (indoor). Ví dụ như nấm, cần sa,…
- Trồng ngoài trời (outdoor). Ví dụ cây thông, cà chua, dâu,…
Chưa kể đến tác động của thời tiết như vào mùa đông thì mình không nghĩ bạn có thể làm ngoài trời 9 giờ/ngày với nhiệt độ âm.
Còn trồng indoor lúc đó họ sẽ không tính đến việc đạt được năng suất tối đa, mà chỉ duy trì nguồn cung đủ cho các đối tác. Điều đó suy ra lượng nhân lực và thời gian sẽ phải giảm để cắt các chi phí vận hành.
Chưa kể đến việc các chuỗi siêu thị sẽ chủ động nhập từ các nước có khi hậu ôn đới hoặc nhiệt đới các loại nông sản để đảm bảo được tính ổn định của nguồn hàng và giá. Ví dụ như có thể nhập từ California, Mexico, Costa Rica.
Tuy nhiên, mình biết điều mà mọi người nhắm đến khi đi các chương trình lao động tại Canada không phải là mức lương nhìn hấp dẫn nhưng không chắc chắn kia. Vì nếu chỉ vì lương lậu thì đi XKLĐ Hàn Quốc hay Nhật chẳng phải tốt hơn sao. Vì đây là hai thị trường truyền thống và có rất nhiều cty chuyên nghiệp làm trước tới nay, cũng như gần Việt Nam hơn và chi phí rẻ hơn. Cái mọi người nhắm đến là cái mục
Lao động sau khi hết thời gian làm việc sẽ được gia hạn 3 – 5 năm và sau đó được NHẬN THẺ ĐỊNH CƯ
Mình đọc đến đây thì mém sặc nước, bộ cty in thẻ PR phát cho anh chị hay gì mà chắc mẩm quá vậy?
Nếu dễ vậy thì chắc toàn bộ chủ các cty tuyển dụng này và đội ngũ nhân viên phải có thẻ định cư này hết nhỉ?
Mình nghĩ 10 người đọc thì 9 người sẽ nghĩ rằng việc mình được định cư là điều gì đó rất hiển nhiên sau thời gian dài mình làm việc tại Canada như vậy. Lúc này hãy nhớ đến câu thần chú bên trên
“Không có gì miễn phí tại Canada”
Để được gia hạn thời gian làm việc và chủ đồng ý đứng ra bảo lãnh định cư cho anh chị, thì chắc chắn số tiền đó sẽ không hề nhỏ 50,000-100,000-200,000$, không ai biết được vì lúc đó mọi người như cá nằm trên thớt.
Chúng ta phải tự nhận thức rằng công việc của mọi người là dạng lao động phổ thông ai cũng có thể làm được, hãy tự hỏi tại sao chủ không tuyển những lao động mới mà phải đứng ra làm biết bao nhiêu giấy tờ thuế má để bảo lãnh các bạn. Thêm vào đó, nguồn nhân lực có thể tuyển từ các nước lân cận như Mexico hay Caribean, Jaimaca. Họ vừa gần Canada hơn, sức khỏe tốt hơn và có thể nói được các ngôn ngữ như tiếng Pháp, Spanish và thậm chí tiếng Anh. Tại sao lại bỏ công để tuyển lao động phổ thông cách xa nửa vòng trái đất ?!…
Bỏ về Vn cũng không được vì kế hoạch lỡ dở hết, chưa kể một số người còn mang cả vợ con sang thì càng bi đát hơn.
Số tiền tích cóp 9 tiếng một ngày, 7 ngày một tuần, 365 ngày một năm ròng rã suốt 5 năm trời coi như mất hết!!!
Chi phí cho một suất này là bao nhiêu?
Người ấy báo với mình là 20,000$. Hãy nhớ đây chỉ là chi phí để bạn có được giấy phép lao động thôi nhé, có thể các phí khác như vé máy bay, đóng tiền hồ sơ, khám sức khỏe các thứ bạn cũng sẽ phải tự bỏ ra và có thể lên đến 25000$
Giờ một lần nữa nhìn lại thông tin của quảng cáo này. Cần tuyển 80 lao động nam/nữ
80 người x 20,000$ = 1,6000,000$ = 28 tỉ 800 triệu
Mọi người có thấy khủng khiếp không?
Theo luật ngầm trong giới, với tỉ lệ ăn chia 7-3, cá nhân này phải bỏ túi tương đương 8 tỉ 640 triệu. Chưa kể sau này nếu anh chị tiếp tục gia hạn làm việc hoặc định cư thì số tiền này có thể x2 x3 lên.
Một người đến chữ Canada còn viết sai, học vấn không tới đâu mà có thể kiếm được số tiền cực khủng như vậy.
NHỮNG RỦI RO KHI “XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG”
Loại giấy phép lao động mà mọi người sẽ được nhận tại Canada là dạng closed work permit, nghĩa là mọi người sẽ chỉ được phép đi làm cho cơ sở bảo lãnh mọi người sang Canada. Đã có nhiều anh chị inbox nhờ mình hỗ trợ chuyển đổi chỗ làm vì bị chủ áp bức, bóc lột sức lao động, giam lương. Thành thật thì mình không thể giúp gì được vì ngoài khả năng của mình. Một số anh chị khác thì qua ngày đúng mùa dịch nên các cơ sở kinh doanh họ thu hẹp quy mô và cắt giảm nhân lực hoặc giờ làm khiến anh chỉ không đủ tiền sinh hoạt và trả các khoản nợ đã vay trong lúc làm hồ sơ tại Việt Nam.
Thời gian xét hồ sơ visa bao lâu không ai dám đảm bảo. Trong group có mấy case nộp cả năm rồi chưa có kết quả mà muốn hoàn tiền lại cũng không được vì hợp đồng đọc không kĩ hoặc không có biết luật nên không hiểu những chỗ agent gài vào. Hãy luôn xem kĩ đường lui của mình.
Bài viết không nhằm mục đích để mọi người thay đổi quyết định trong việc đi hay ở vì ai trong chúng ta cũng quyền được mưu cầu hạnh phúc cả và điều đó đáng được tôn trọng. Nhưng trên hết mình muốn mang đến những góc nhìn và thông tin chính xác từ người làm việc trong lĩnh vực này cũng như sinh sống tại Canada để mọi người có sự cân nhắc và chuẩn bị sẵn sàng cho kế hoạch của bản thân và gia đình được hoàn hảo nhất.
——————————————
Mình cũng có lời nhắn nhủ đối với các bạn đã đang và sẽ bước chân vào lĩnh vực du học – lao động – định cư tại Canada. Đây là một lĩnh vực vô cùng hấp dẫn dù xét ở bất cứ khía cạnh nào như thu nhập, trải nghiệm và những mối quan hệ chúng ta có được từ phía đối tác và phụ huynh. Đó chính là những bước đệm và nền tảng rất tốt cho sự nghiệp của bạn sau này dù ở bất kì lĩnh vực nào tại Việt Nam.
Tuy nhiên, chỉ cần bạn đưa ra thông tin quảng cáo sai lệch để điều hướng khách hàng theo lựa chọn có chủ đích của bạn thì điều đó không chỉ đơn thuần dừng lại ở số tiền và thời gian mà họ bị mất, nhưng nguy hiểm hơn là nó có thể hủy hoại một tương lai hay gia đình người khác
Vì vậy, hãy chọn việc làm đúng. Người ngay thẳng có thể thiệt thòi lúc ban đầu, nhưng sau cùng họ sẽ có được tất cả. Sự yêu mến của phụ huynh học sinh, sự tôn trọng của đồng nghiệp, sự trọng dụng từ sếp và quan trọng hơn cả là sự bình an mỗi khi đêm về.
