Trước khi đi sâu vào cách người ta tạo ra đề thi IELTS Reading dựa trên các yếu tố nào thì đầu tiên các bạn cần biết là bài thi IELTS được viết để phản ánh thực tế, chứ không phải chỉ để thi như các bài thi trắc nghiệm từ vựng, ngữ pháp của Việt Nam.
Contents
- 1 Thực tế đó là hai thứ:
- 2 Có 2 thứ trong IELTS Reading cần quan tâm: Trình tiếng Anh và kỹ năng đọc.
- 3 Bây giờ sang đến những dạng câu hỏi của bài thi IELTS Reading nhé!
- 4 Đề reading khó hay dễ là ở hai phần, phần từ vựng ngữ pháp và phần phương pháp làm câu hỏi.
- 5 Để dạy và học IELTS reading thì có 3 phương pháp, trong đó lại có nhiều phương pháp nhỏ:
Thực tế đó là hai thứ:
1. Thứ 1 là sự thay đổi của trong tiếng Anh: tiếng Anh là một ngôn ngữ sống luôn luôn có thêm các từ mới trong giao tiếp, và trong chuyên ngành ( khi xuất hiện chuyên ngành mới như IT, AI …). Bài thi IELTS cần theo kịp thời đại, nên cả 4 skills của nó luôn luôn được cập nhật những từ vựng mới.
2. Thứ 2 là tính chuyên dụng của bài thi IELTS: có nhiều loại IELTS, mà chủ yếu là hai loại General Training và Academic. Academic là để học tập trong môi trường đại học và có “professional life”, còn General Training là để sinh sống và định cư ở các nước nói tiếng Anh.
Vì hai mục đích này mà bài thi IELTS được thiết kế dựa trên các nghiên cứu về “ washback effect“: Washback effect refers to the impact of testing on curriculum design, teaching practices, and learning behaviors.
Nghĩa là ảnh hưởng của bài thi IELTS lên 3 thứ:
- Việc thiết kế giáo trình của chuyên gia,
- Phương pháp giảng dạy của giáo viên,
- Và cách học của người học IELTS.
Ba thứ này lại ảnh hưởng đến khả năng tiếng Anh thật sự của học viên IELTS, và các chuyên gia Cambridge thiết kế bài thi để khi học IELTS xong, các học viên có khả năng tiếng Anh để có “professional life” nếu thi Academic, và có cuộc sống và làm việc thông thường khi định cư nếu thi General Training.
Đến đây chúng ta đi vào bài thi IELTS Reading.
Vậy câu hỏi ở đây là thiết kế làm sao? Ví dụ nếu thi dạng Academic, là bài thi để học đại học và có “professional life”, vậy thì học đại học và có “professional life” thì cần cụ thể những thứ gì?.
Có 2 thứ trong IELTS Reading cần quan tâm: Trình tiếng Anh và kỹ năng đọc.
1. Trình tiếng Anh: trong bài thi reading của IELTS Academic thì bạn phải đọc các bài đọc tương tự những sách ở đại học, và có một số lượng từ vựng chuyên ngành. Số lượng từ chuyên ngành này có giới hạn số lượng và mức độ thì không quá chuyên sâu, vì một bài đọc quá nhiều những từ vựng chuyên ngành, và chuyên ngành hẹp thì lại không công bằng, ví dụ người thi có chuyên ngành Y thì đọc bài chuyên ngành Y sẽ có lợi thế hơn những người học Luật đọc bài chuyên ngành Y. Vì vậy bài đọc IELTS mô phỏng sách ở đại học, những lại khống chế số lượng từ vựng chuyên ngành, và ít sử dụng từ vựng chuyên ngành hẹp. Ví dụ sử dụng từ pharmaceutical sẽ thông dụng trong bài thi IELTS hơn immunosuppression ( từ này là từ cơ bản dạng mẫu giáo nếu bạn học Y, nhưng nếu học ngành khác thì khó biết ).
2. Kỹ năng đọc – SCAN – SKIM – READ: Đây là thứ mà ít ai biết. Thật ra dù trình anh văn của bạn cao và bạn đọc hiểu 100{f3919c750933c24745704c4141b1124b6050a348edb4828602ffb20806e9bd46} bài thi reading thì vẫn có khả năng bạn không được 9.0. Lý do là các chuyên gia Cambridge thiết kế bài thi để test luôn kỹ năng đọc của bạn chứ không chỉ là trình anh văn.
Khi bạn học đại học thì bạn được giao rất nhiều bài tập, bài nghiên cứu và bạn phải tự đọc sách và nghiên cứu chứ không ai tổng hợp thông tin dùm bạn. Ví dụ giáo sư giao cho bạn làm bài về immunosuppression thì bạn phải tìm những tài liệu liên quan đến nó. Bạn đọc sách ở thư viện, hoặc search papers trên các trang websites. Để tìm được đúng sách và paper thì bạn cần phải có kỹ năng SCAN. Bạn lướt qua vài trăm paper và sách và tìm cái nào liên quan đến immunosuppression.
Sau khi tìm được vài chục paper và sách liên quan thì bạn vẫn không đủ thời gian mà đọc hết những mấy chục paper và sách đó. Lúc đó bạn cần phải SKIM để tìm ra những trang, đoạn thông tin nào chuyên về các nguyên nhân, hậu quả, bản chất, hiện tượng, tất nhiên và ngẫu nhiên…. khi bác sĩ dùng immunosuppression.
Sau khi SKIM ra những trang sách, papers liên quan đến thì bạn cần phải READ, nghĩa là đọc kỹ để hiểu thông tin, thì bạn mới có kiến thức để hiểu vấn đề, và nghiên cứu được.
Vậy thì SCAN-SKIM-READ là 3 kỹ năng đọc mà bài thi IELTS sẽ test bạn.
Kỹ năng đọc là lý do chính khiến cấu trúc bài thi IELTS được viết giống như hiện tại, có 60 phút để bạn làm bài thi READING, test writer ép bạn phải sử dụng SCAN – SKIM – READ.
Nếu không có kỹ năng SCAN – SKIM – READ thì bạn không thể hoàn thành 40 câu hỏi trong 60 phút dù bạn đủ sức đọc hiểu như người bản xứ.
Khi bạn học đại học ở Việt Nam, thì bạn đã học xong phổ thông Việt Nam, bạn tự phát triển khả năng SCAN – SKIM – READ bằng tiếng Việt rồi. Nên bạn không để ý đến 3 kỹ năng đọc này. Bạn thử đem một sách khoa học phổ thông viết bằng tiếng Việt cho một em học sinh lớp 6, em ấy có thể đọc hiểu 100{f3919c750933c24745704c4141b1124b6050a348edb4828602ffb20806e9bd46} nhưng vẫn trả lời sai câu hỏi hoặc lạc đề, hoặc mất rất lâu để trả lời câu hỏi. Đó là vì em ấy chưa phát triển kỹ năng SCAN – SKIM – READ.
Ba kỹ năng này cần được dạy một cách có bài bản và gắn liền với dạy Anh Văn. Chứ không dễ và qua loa như nhiều người nghĩ.
Vì những yêu cầu trên mà một bài thi reading của IELTS phải trải qua rất nhiều công đoạn viết và chuẩn bị, hiện tại thì quá trình này kéo dài từ 9-12 tháng. Test writers phải viết bài sau đó edit lại nhiều lần ( không ít hơn chục lần), sau đó nộp lên cấp trên để làm pretest, sau đó ra hội đồng check lại lần nữa.
Những quá trình này để đảm bảo bài Reading test được viết đúng phương pháp và loại bỏ những thứ như: quá nhiều từ chuyên ngành hẹp, có thể đoán được câu trả lời khi đọc câu hỏi, ý không rõ ràng, có thể hiểu theo 2 nghĩa….
Bây giờ sang đến những dạng câu hỏi của bài thi IELTS Reading nhé!
Bài thi reading của IELTS có rất nhiều dạng câu hỏi, dưới các format khác nhau, nhằm mục đích đảm bảo bạn hiểu những vấn đề như: Khi nào việc đó xảy ra? Xảy ra cái gì? Nó làm việc như thế nào? Tại sao họ làm điều đó? Tác giả đang đề xuất ý kiến gì? Tại sao tác giá nói điều đó? Ý tưởng chính của đoạn văn là gì? Nguyên nhân và hệ quả của vấn đề này là gì?….
Đó là những thứ bạn phải hiểu khi đọc sách ở đại học.
Dù các câu hỏi trong bài thi reading có rất nhiều format, nhưng chỉ có 2 dạng chính.
Dạng 1: Là 3 loại câu hỏi mà được sắp xếp đúng theo thứ tự thông tin trong các đoạn văn: Điền từ, True –False – Not given ( Yes – No – Not given ), multiple choice questions. Những loại câu hỏi này tập trung kiểm tra đọc hiểu precise meaning của một phần nào đó.
Vì đọc hiểu nghĩa chính xác là rất quan trọng đối với các sinh viên, chuyên gia, học giả. Thử tưởng tượng bạn là bác sĩ, khi đọc paper nghiên cứu bằng tiếng Anh mà bạn hiểu sai nghĩa vấn đề gì đó, thì điều gì sẽ xảy ra?.
Vì những loại câu hỏi này để kiểm tra precise meaning của một phần nào đó nên nó được sắp xếp theo thứ tự thông tin của đoạn văn, và test writer cho những từ, cụm từ trong câu hỏi và đoạn văn giúp bạn dễ dàng tìm ra relevant part, check khả năng scanning của bạn.
Dạng câu hỏi này thường dễ hơn dạng thứ 2 mà admin sẽ nói ở dưới, vì các bạn không phải skim quá nhiều. Thường chỉ có một relevant part chứa keyword, key terms. Bạn scan ra thì skim ngay đoạn đó sau đó read kỹ là trả lời được.
Trong dạng 1 này thì có loại câu hỏi Not Given là dễ gây nhầm lẫn nhất. Mọi người thường nghĩa Not Given nghĩa là không có ý đó ở trong bài, nhưng thật ra không phải vậy. Vẫn có đoạn, câu chứa câu trả lời cho dạng câu hỏi Not Given, chứ không phải không có. Vì nếu không có thì không công bằng, vì không lẽ bạn phải tốn thời gian để search 1 cái không có, trong khi đó mục đích của bài test là check scan, skim, read. Not Given là khi thông tin cho trong bài không đúng, cũng không sai.
Rất dễ nhầm giữ false và not given, bạn phải skim sau đó read hết đoạn skim đó để tìm ra được complete idea của đoạn nhỏ đó, chứ không phải chỉ dùng 1 câu chứa key terms mà trả lời câu hỏi. Muốn skim để tìm ra complete idea thì bạn phải học thêm cohesive devices, referencing. Bạn nào đọc bài lý thuyết writing của admin viết rất rõ.
Dạng câu hỏi thứ 2 là loại câu hỏi nhấn mạnh khả năng tìm information, những câu hỏi này không theo thứ tự thông tin trong bài văn. Có 3 loại: Matching information, matching names, matching headings.
Loại câu hỏi thứ 2 này thì bạn cũng cần scan, skim, read.
Nhưng bạn sẽ thấy là sẽ có nhiều đoạn thông tin chứa keywords sau khi scan hơn. Và bạn phải skim nhiều hơn. Kỹ năng skim là quan trọng nhất cho những câu hỏi dạng này. Bạn phải có khả năng skim và nắm ý nhanh thì mới biết được đoạn thông tin nào là relevant, vì có nhiều đoạn thông tin chứa keywords giống nhau. Dạng câu hỏi này khó hơn dạng 1 vì bạn phải skim nhiều đoạn khác nhau, nếu bạn trình thấp thì bạn khó mà làm ổn được.
Nguyên nhân dẫn đến sai sót chính cho dạng câu hỏi này là skim không chính xác, dẫn đến lựa chọn đoạn trong bài chứa thông tin không liên quan. Bạn phải phân biệt được minor details và main ideas.
Phải biết sử dụng the right reading skill at the right time khi trả lời 2 dạng câu hỏi ở trên.
IELTS là bài test công bằng, Test writer cố tình sắp xếp các loại questions theo thứ tự trong bài thi để giúp bạn làm bài thi cho dễ nhất chứ không phải để trick bạn, nên bạn nên trả lời theo thứ tự câu hỏi, chứ đừng trả lời question type mà bạn thích trước.
Bạn chỉ cần làm các bài reading trong bộ Cambridge từ bộ 9-16 là đủ sức 9.0 chấm IELTS, nếu làm xong hết rồi thì bạn cần làm lại lần nữa. Đừng làm những đề khác nhé.
Các bài reading trong bộ đề Cambridge thì có những cấp độ khó khác nhau: từ easy, medium, medium+, difficult đến very difficult. Những bài easy là để dạy học viên, những bài very difficult là để thử thách các giáo viên. Còn những bài có level từ medium+ đến difficult là những bài thi thực tế. Khi trúng bài thi dạng difficult thì số lượng câu trả lời đúng để được 1 band nhất định sẽ giảm xuống, ví dụ 38 câu là được 9.0 thay vì 39-40 câu.
Đề reading khó hay dễ là ở hai phần, phần từ vựng ngữ pháp và phần phương pháp làm câu hỏi.
Đầu tiên test writer sẽ viết bài văn trước. Sau đó khi làm các câu hỏi, nghĩa là lấy thông tin từ đoạn văn rồi để vào format của câu hỏi theo 2 dạng ở trên. Thì test writer sẽ làm độ khó tăng lên hoặc giảm đi bằng cách tăng giảm độ khó của thông tin ở ba cấp độ SCAN-SKIM-READ, khi trả lời câu hỏi đó thì:
Khi scanning: nếu dễ thì chỉ 1 đoạn, nếu khó thì nhiều đoạn chứa thông tin liên quan câu hỏi ở các passages khác nhau.
Khi skimming: nếu dễ thì đọc dễ nắm thông tin chung do từ vựng và ngữ pháp dễ, nếu khó thì từ vựng và ngữ pháp khó hơn. Và sử dụng các cohesive devices tinh tế hơn. Làm cho bạn khó nắm thông tin chung của part đó.
Khi reading: nếu dễ thì từ vựng và ngữ pháp trong câu thông dụng hơn, nếu khó thì dùng từ vựng rất hiếm gặp, và ý tưởng của nó kéo dài qua nhiều câu hơn, làm cho bạn phải đọc nhiều hơn.
Để dạy và học IELTS reading thì có 3 phương pháp, trong đó lại có nhiều phương pháp nhỏ:
Test – teach – test: Cho học viên làm bài reading rồi xem các lỗi sai để tìm ra vấn đề tiếng Anh, và kỹ năng đọc mà học viên yếu. Sau đó dạy rồi lại test lại.
Tập trung vào học những kiến thức yếu một cách có bài bản. Ví dụ bạn không skim được thì bạn phải học từ vựng, ngữ pháp, lý thuyết cohesive devices rồi đọc những đoạn dễ trước. Sau đó mới làm reading cấp độ easy trong bộ Cambridge. Rồi mới làm medium và difficult.
Làm thành những bước nhỏ và giải quyết. Ví dụ về ngữ pháp bạn lại phải chia nhỏ ra những vấn đề khác nhau và học lý thuyết về vấn đề đó. Từ vựng lại phải học theo danh sách các danh từ, động từ, tính từ, trạng từ thường được test writer sử dụng.
Dưới áp lực 60 phút thì bạn sẽ quên hết tất cả các phương pháp bạn được học và làm bài reading một cách không có phương pháp như cũ. Vì vậy khi dạy và học reading thì càng đơn giản càng tốt, nhưng phải tuân theo tư duy của người ra đề.
Đừng làm bài test cho đến khi bạn xây dựng xong language skills nền tảng: Từ vựng, ngữ pháp….
Khi gặp những câu khó quá thì bạn make the best guess rồi qua câu khác. Vì có những câu test writer thật sự cố tình viết rất khó. Nhưng bạn vẫn có thể loại trừ được vài câu trả lời, để make the best guess.
