IELTS là gì mà kể cả khi nó có những sự thật đau lòng nhưng chúng ta vẫn cứ phải đâm đầu. Mình không thích IELTS nhưng cũng phải trải qua 3 lần thi đầy khốc liệt với nó. Hai lần cho kết quả tạm ổn, một lần đầy đau thương. Mình là dân chuyên Anh thế mà lại để bản thân fail trong 1 kỳ thi tiếng Anh thì thật là khó chấp nhận. Điều này làm mình vô cùng băn khoăn về khả năng của bản thân. Vậy nên mình phải khám phá ra IELTS thật sự là gì, có phải cứ giỏi tiếng Anh là auto điểm cao không. Chưa kể đến việc mình đang dạy Anh văn cũng như có 15 năm nghiên cứu về tiếng Anh học thuật, bởi thế với mình IELTS là cái gì đơn giản, vậy mà …
IELTS được tổ chức bởi Ba Tổ chức: British Council, IDP: IELTS Australia và Cambridge Assessment English. Bài thi IELTS đánh giá bốn kỹ năng tiếng Anh chính là Nghe (Listening), Đọc (Reading), Viết (Writing) và Nói (Speaking). Bài thi IELTS có hai phiên bản chính là IELTS Academic (dành cho việc học tập và nghiên cứu) và IELTS General Training (dành cho mục đích di cư, làm việc hoặc đào tạo chuyên nghiệp).
Điểm số IELTS được chia thành các mức từ 0 đến 9, với mỗi mức đại diện cho một cấp độ tiếng Anh khác nhau, từ “không sử dụng” (band 0) đến “người sử dụng thành thạo” (band 9). Điểm số IELTS có thể được yêu cầu khi xin học bổng, xin visa, tuyển dụng và đăng ký vào các trường đại học hoặc tổ chức đào tạo quốc tế.
Contents
IELTS là gì mà cả một bà lão bán rau cũng biết
Không biết từ lúc nào mà IELTS đã trở thành một cái gì đó gọi là xu hướng, những gia đình ở tầm trung trở lên đã biết định hướng cho con cái học IELTS ngay từ thuở nhỏ, phải chăng họ biết nó là tấm vé thông hành để con cái mình bước ra thế giới cả nghĩa đen và nghĩa bóng.
Ngay cả những cụ già 80 ở quê tôi, những bà quanh năm bán rau muống cũng nhắc đến mấy từ này. Nhưng để biết IELTS bản chất nó là cái gì thì không phải ai cũng hiểu được, thế nên có những sự mù quáng không đáng có đã xảy ra.
1. Thi IELTS không có đậu hay rớt
Nó là một tấm giấy chứng nhận năng lực sử dụng và hiểu biết tiếng Anh (skills and knowledge) của bạn ở ngưỡng nào. Đương nhiên chỉ là tương đối chính xác, lúc bạn trúng tủ thì trình độ bạn cao, bạn đụng ngay cái đề mà bạn không biết thì trình độ bạn chỉ ở mức gà (you know what I mean).
Tất cả chỉ nằm trong một bài thi để đánh giá toàn bộ khả năng của bạn ư? Đo năng lực con người qua một bài thi thì dù chuẩn đến đâu cũng luôn chỉ là tương đối. Do các dịch vụ khảo thí của Việt Nam không đủ tin cậy, IELTS bỗng nhiên trở thành một dịch vụ hốt bạc. Mỗi năm, riêng ở Việt Nam, họ đã kiếm mấy chục ngàn tỷ đồng.
2. IELTS là tấm vé thông hành để mở ra con đường du học hoặc định cư; tấm vé tuyển sinh, tốt nghiệp ở những trường đại học danh giá tại Việt Nam.
Hẳn nhiều người biết vậy. Nhưng IELTS sốt cũng là do nhiều trường ĐH ở ta đã tuyển sinh bằng chứng chỉ IELTS. Trường Ngoại thương, Ngoại giao, Ngân hàng, Tài chính, Kinh tế Quốc Dân…còn đưa ra quy chế: Hễ có điểm IELTS trên 6,5 thì coi như các điểm thi học kỳ môn tiếng Anh đã được 10 điểm từ năm thứ nhất đến năm cuối.
Một số trường top 10 ở Việt Nam còn không chấp nhận khung điểm 6 bậc châu Âu (A2,B1,B2…), họ đòi hỏi phải có IELTS 6.0 mới cho học viên nhận bằng tốt nghiệp cuối khóa.
NHỮNG SỰ THẬT ĐAU LÒNG VỀ IELTS
1. Bài thi IELTS không thực sự bám sát các kỹ năng giảng đường ĐH nước ngoài.
Tuy bài Writing Task One khá hữu dụng cho cuộc sống học đường nhưng như thế là quá ít ỏi. Những kỹ năng quan trọng khác của sinh viên ưu tú như Summarizing, Synthesizing, Paraphasing, Note-taking, Classifying đã không được chú trọng như bài thi khảo thí TOEFL iBT.
Trớ trêu thay, dân mình không khoái thi trên mạng, lại xa lạ với các kỹ năng của TOEFL iBT nên đã đổ xô sang IELTS vì chứng chỉ IELTS lại có thể nhanh chân móc nối được với hơn 3000 trường ĐH trên thế giới. IELTS đã nhanh chân mở rộng biên độ tiếp cận của nó ngay trên nước sở tại và các trường quốc tế. Ép cho TOEFL gần như biến mất khỏi Việt Nam mấy năm nay.
Bài thi Task Two trong Writing của IELTS chẳng có liên quan gì mấy đến đời sống giảng đường và việc nghiên cứu học thuật đường dài của người học. Vì đó là một bài thi ngắn tức thời, người thi không đủ thời gian để đưa ra số liệu thống kê, không có điều kiện để đưa dẫn chứng minh họa cho ý tưởng. Bài thi đó rõ ràng không đo được nhiều phẩm chất và năng lực của thí sinh so với bài viết của TOEFL.
2. Sự lừa dối của các trung tâm tiếng Anh về những bí mật cấp tốc, thần tốc lấy bằng IELTS.
Một môn sinh Thiếu Lâm Tự mất 3 đến 5 năm để gánh nước, bổ củi, quét sân để luyện sự dẻo dai và sức bền thể lực. Luyện IELTS hay TOEFL cũng thế, đi đúng hướng là phải tu luyện tiếng Anh cho chắc và vững chứ không phải nhảy bổ vào luyện chiêu thức. Điều này, vì lợi ích kinh doanh, các trung tâm và các thầy IELTS không bao giờ nói ra cho bạn.
3. Ở đâu hứa hẹn đầu ra mấy chấm cũng là tà giáo.
Vì đầu ra phụ thuộc đầu vào và phẩm chất của học viên. Học viên lười, tư duy chậm, không nghiêm túc thì không thể bì với học viên chăm và nhanh và nghiêm cẩn trong học tập. Tóm lại hứa hẹn đầu ra, bí quyết siêu việt, chỉ là những câu nói của dân marketing. Thực sự việc học luôn phụ thuộc 70% vào nỗ lực của người học và chỉ 30% phụ thuộc điều kiện bên ngoài.
4. Và bí mật động giời nữa: Luyện thi IELTS chẳng có bí mật gì to tát.
Có nhưng ít. Nếu tiếng Anh giỏi, bạn chỉ cần 4 hoặc 2 tuần để luyện là quá đủ. Làm nhiều tự khắc quen, khắc giỏi. Các trung tâm thường cường điệu lên để câu mồi học viên mà thôi. Bạn chỉ nên xem và hỏi về các bí mật thi IELTS khi bạn đã sẵn sàng. Thế nào là đã sẵn sàng? Đó là có nhiều, thuộc nhiều cụm từ học thuật, cách diễn đạt hàn lâm, tiếng Anh tổng quát đã ở ngưỡng B2, B1.
5. Luyện IELTS phải có giai đoạn. Một là giai đoạn học bình thường, thủng thẳng. Hai là giai đoạn học nước rút.
Thủng thẳng học thì nên là 2 năm. Nước rút thì nên là một hoặc hai tháng. Hai năm đó bạn phải học thật nhiều tài liệu hàn lâm (các bài báo khoa học, các bài giảng của giáo sư, các bài diễn văn,). Hai năm đó, bạn đọc và nghe thật nhiều, chừng 70% thời gian học. Nói và viết chỉ nên 30% thời gian thôi. Vì sao thế? Vì nghe nhiều thì khắc giỏi nói. Đọc nhiều thì khắc giỏi viết.
Làm thế nào cũng được, miễn là có được nhiều cụm từ vựng hay cao cao cấp trong đầu. Và từ đó, bước vào giai đoạn nước rút. Đó là học cách viết bài thi IELTS, cách làm bài nói IELTS, cách xử lý bài đọc IELTS, làm trực tiếp bài thi mẫu, có tính giờ.
